بررسی تطبیقی روایات فریقین درباره نظریه خلافت با تأکید بر روایات اهل بیت علیهم السلام

مهمترین مقامی که از طرف خدای متعال به انسان عطا شده مقام خلافت است که وسیله ی رسیدن انسان به آن، تعلیم اسماء معرفی شده است. این اسماء چه چیزی بودند که توانستند آدم را به مقام خلافت برسانند؟ چون این موضوع از موضوعات محوری انسان شناسی در قرآن کریم است، اهل بیت پیامبر اسلام علیهم السلام و صحابه از همان آغاز تاریخ اسلام، بحث خلافت انسان و علوم مورد نیاز آن را با حساسیت مطرح کردند. این رساله درسه فصل شامل کلیات، خلافت انسان در روایات تفسیری شیعه، خلافت انسان در روایات تفسیری اهل تسنن و مقایسه تطبیقی نظرات مفسران شیعه و اهل تسنن تدوین شده است. اهل بیت علیهم السلام جنبه هایی از مراتب مختلف اسماء را با توجه به مرتبه فهم مخاطبان بیان کرده اند که عبارتند از: 1- الفاظ اسباب مورد نیازانسان برای گذراندن زندگی دنیوی 2- حقایق عینی و خارجی و واسطه ی خلقت تمام ممکنات عالم. 3- ذخایر غیب الاهی و منشأ پیدایش عالم طبق روایات اهل تسننهدف از خلقت انسان زندگی بهتر در روی زمین و تلاش برای آبادانی آن است کهجعل الفاظ، ابزار مورد نیاز انسان برای رسیدن به این هدف است. مقایسه روایات این دو گروه نشان می دهد که شیعیان برای فهم بهتر مقام خلافت به روایات پیامبر و اهل بیت او و تفاسیر معصومانه آنها تمسک جسته اند. در مقابل اهل تسنن معمولا به روایات مرفوعه ای که از ناحیه اصحاب رسول خدا و تابعان نقل شده است استناد می کنند که حتی در صورت صحت سند، قابل اعتماد نیستند.